Những mâu thuẫn của luật

Hiện nay, các khiếu nại về đất đai giữa người dân và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ngày càng nhiều. Không ít đơn khiếu nại của người dân kéo dài trong nhiều năm, qua nhiều cấp nhưng chưa được các cơ quan nhà nước giải quyết dứt điểm. Nguyên nhân của thực trạng này một phần là do những quy định của pháp luật có liên quan về đất đai chưa được thống nhất và đồng bộ dẫn đến những cách hiểu và áp dụng pháp luật khác nhau.


Chẳng hạn quy định về khiếu nại và khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai của Luật Khiếu nại, tố cáo; Luật Đất đai; Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính đã có những mâu thuẫn. Điểm a khoản 2 điều 138 của Luật Đất đai quy định: quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, sau khi người khiếu nại đã được UBND cấp huyện giải quyết khiếu nại lần đầu mà không đồng ý. Luật Đất đai không có quy định quyết định giải quyết khiếu nại lần 2.

Trong khi đó, điều 43 và điều 46 của Luật Khiếu nại, tố cáo quy định: người khiếu nại khi nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 mà không đồng ý thì có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án.

Còn điều 2 của Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính lại quy định: cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành chính căn cứ vào quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 nhưng người khiếu nại không đồng ý. Như vậy, quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu và quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 đều là cơ sở cho người khiếu nại khởi kiện vụ án hành chính.

Theo các quy định của ba văn bản pháp luật nêu trên, những vấn đề sau đây cần được lưu ý:

- Luật Đất đai: có quy định quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng (không có quy định lần 2) thì người khiếu nại không có quyền khởi kiện vụ án hành chính.

- Luật Khiếu nại, tố cáo: có quy định quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 thì người khiếu nại có quyền khởi kiện vụ án hành chính.

- Pháp luật thủ tục giải quyết các vụ án hành chính: đối tượng để người khiếu nại khởi kiện vụ án hành chính gồm có: quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu và quyết định giải quyết khiếu nại lần 2.

Để quản lý tốt xã hội thì pháp luật cần phải được thống nhất. Nếu pháp luật chưa thống nhất thì cần phải sửa đổi, bổ sung, tránh trường hợp mỗi cơ quan lại giải quyết theo cách khác nhau, làm thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp của công dân mà ví dụ nêu trên chỉ là một trong rất nhiều trường hợp các văn bản pháp luật có sự mâu thuẫn với nhau.

Luật sư Võ Thành Vị

Thời báo Kinh tế Sài Gòn